Karta charakterystyki substancji niebezpiecznych (MSDS) jest jednym z najważniejszych dokumentów w łańcuchu dostaw. Stanowi niezbędny element wymiany pomiędzy producentem, dostawcą, dalszym użytkownikiem i dystrybutorem. Jest absolutnie konieczna aby prawidłowo, bezpiecznie i zgodnie z prawem postępować z chemikaliami i substancjami niebezpiecznymi. Pamiętajmy, że takie substancje stanowią potencjalne zagrożenie dla środowiska. Dlatego rzetelne tłumaczenia kart charakterystyki substancji niebezpiecznych jest tak istotne.
Czym jest karta charakterystyki substancji niebezpiecznych? Otóż, karta charakterystyki tworzona jest zgodnie z wymogami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego WE 1907/2006 REACH, jego paragrafem 31, załącznikiem nr II. Wymagania dotyczące tych dokumentów ulegały modyfikacjom. Wszystko to w ramach Globalnego Zharmonizowanego Systemu (GHS) oraz włączenia do prawodawstwa UE innych elementów GHS wprowadzonych rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 (CLP). Akty prawne nowelizowane były także rozporządzeniem WE 2015/830 z dnia 28.05.2015 oraz skorygowane 17.01.2017. Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej jest dokumentem, w którym znajdują się wszystkie informacje o niebezpiecznych właściwościach substancji lub mieszaniny chemicznej. To w niej znajdują się także zalecenia jak bezpiecznie z nimi postępować. Tłumaczenie kart charakterystyki substancji niebezpiecznych stanowi jedno z największych wyzwań dla tłumacza.
Tłumaczenia kart charakterystyki substancji niebezpiecznych – wyzwanie dla tłumacza
Według przepisów UE każdy producent oraz dystrybutor ma obowiązek sklasyfikować, oznakować i zapakować wszelkie substancje niebezpieczne. Musi to zrobić zanim produkt chemiczny trafi na rynek. Przy postępowaniu z substancjami czy mieszaninami chemicznymi należy postępować bardzo ostrożnie. Dlatego karta charakterystyki substancji niebezpiecznych jest kluczowym dokumentem w obrocie. Produkt po prostu musi być bezpieczny.
Tłumaczenie kart charakterystyki substancji niebezpiecznych (w skrócie SDS) powinno następować według konkretnych szablonów terminologicznych. Niewłaściwe tłumaczenie takiego dokumentu może narazić zdrowie i życie konsumentów. Może także negatywnie wpłynąć na interesy ich producenta, który może zostać ukarany grzywną, i zakazem wprowadzenia chemikalium na dany rynek.
Tłumaczeniami kart charakterystyki substancji niebezpiecznych zajmują się wyłącznie specjalistyczne biura tłumaczeń. Jedynie doświadczenie oraz odpowiednia wiedza profesjonalnych tłumaczy stanowi gwarancje dobrego tłumaczenia. Praca podczas tłumaczenia kart substancji niebezpiecznych wymaga od tłumacza ogromnego doświadczania i wiedzy z zakresu chemii, bezpieczeństwa i higieny pracy. Taki przekład powinien być skontrolowany także przez specjalistów od biochemii, chemii i biologii. Wynika to z konieczności sprostania wymogom przepisów prawa unijnego. W takich tłumaczeniach należy używać oznakowania, klasyfikacji i terminologii która narzuca prawo. Co ważne, dla zachowania bezpieczeństwa i powagi dokumentacji, zalecane jest tłumaczenie przysięgłe takich dokumentów. To one gwarantują brak pomyłek w tłumaczeniu i zgodność przekładu z przepisami prawa.
Co również ważne, w kartach substancji i mieszanin niebezpiecznych często występują powtórzenia. Tłumacz podczas pracy nad przekładem powinien znać zatem nie tylko specjalistyczną terminologię chemiczną. Powinien także umieć stosować powszechnie przyjęte zwroty, którymi posługuje się ta specjalizacja.
Czy tłumaczenie kart charakterystyki substancji niebezpiecznych powinno być dosłownym tłumaczeniem?
Karta charakterystyki powinna być zgodna z prawem unijnym. Musi również być zgodna z prawem państwa do którego następuje dostawa substancji. Nomenklatura wymagana przy tłumaczeniu tych dokumentów jest ściśle sklasyfikowana. Oznacza to dostosowanie terminologii do prawa państwa docelowego. Może to oznaczać dostosowania niektórych parametrów, jak np. limitów ekspozycji. Dlatego tłumaczenie dosłowne często nie jest możliwe. Może nie zagwarantować zgodności karty z obowiązującymi przepisami prawa.
Tłumacz podejmujący przekład karty charakterystyki powinien także na bieżąco śledzić zmiany w prawie dotyczące tej dziedziny tłumaczeń. Dynamika rozwoju gospodarczego sprawia, że wymagania dotyczące tych dokumentów często są modyfikowane. Dlatego tłumacz zanim podejmie tłumaczenie musi dokonać analizy stanu prawnego na moment tłumaczenia.
Co ważne karty charakterystyki preparatów niebezpiecznych muszą być zgłoszone do Biura ds. Substancji i Preparatów Chemicznych. Wówczas dopiero mogą być wprowadzone do obrotu na terenie RP.
Jakie najczęściej tłumaczone są karty charakterystyki substancji niebezpiecznych?
Najczęściej tłumaczone są karty charakterystyki substancji niebezpiecznych dla produktów pochodzących z państw UE. Równie popularne są dokumenty techniczne z krajów NAFTA (Północnoamerykańskiego Układu Wolnego Handlu). Tłumaczone są etykiety produktów (oznakowania).
Producenci są zobowiązani do prawidłowego oznakowania produktów. Te oznaczenia musza być zgodne z wymogami rozporządzenia 1272/2008 (CLP) oraz prawem państwa , na którego terenie ma dana substancja być wprowadzona do obiegu. Etykieta substancji niebezpiecznej musi spełniać obligatoryjne wymagania dla takiego oznaczenia. Od tłumacza wymaga także kompleksowej aktualizacji kart i analizę obwiązujących przepisów. Może bowiem okazać się, że przepisy dotyczące oznaczenia produktów niebezpiecznych uległy zmianie. Wówczas konieczne jest dostosowanie tłumaczenia do przepisów prawa.
Warto wiedzieć również, że samo tłumaczenie karty charakterystyki substancji niebezpiecznych jest niewystarczające. Taki dokument musi również zostać zarejestrowany. Obowiązkowo należy przedłożyć informację o mieszaninie niebezpiecznej Inspektorowi do Spraw Substancji Chemicznych. Zgłoszenia należy dokonać poprzez elektroniczny system ELDIOM. Obowiązek zgłoszenia substancji chemicznej należy wypełnić najpóźniej w dniu wprowadzenia substancji niebezpiecznej do obrotu na terenie Polski.
Gdzie należy zlecić tłumaczenia kart charakterystyki substancji niebezpiecznej?
Przygotowanie tłumaczenia kart charakterystyki substancji chemicznej wymaga od tłumacza ogromnej wiedzy i doświadczenia. Dlatego warto powierzyć tłumaczenie tych ważnych dokumentów do profesjonalnego biura tłumaczeń. Takich tłumaczeń nie wolno wykonywać na własną rękę. Biura tłumaczeń mają odpowiednie narzędzia i zaplecze prawne do ich wykonania. Pamiętajmy, że przepisy dotyczące specyfikacji tłumaczeń kart substancji niebezpiecznych wymagają zastosowania odpowiedniej nomenklatury. Dlatego tak ważne jest nie tylko dobre, ale przede wszystkim zgodne z wymogami prawa tłumaczenie. Profesjonalne biura tłumaczeń posiadają też odpowiednie oprogramowanie, pozwalające na bezbłędne przetłumaczenie takich specjalistycznych dokumentów.
Tłumaczenia kart charakterystyki substancji niebezpiecznych to jedno z największych wyzwań w pracy tłumacza. Wymaga nie tylko doświadczenia w przekładzie takich dokumentów, ale o wiele więcej. Od rzetelności tłumaczenia zależy czy dana substancja zostanie dopuszczona do obrotu na polskim rynku czy nie. Ale nie tylko. Nie sposób pominąć kwestii dbałości o zdrowie człowieka i wpływie na środowisko naturalne. Dzięki profesjonalnie przetłumaczonym kartom charakterystyki substancji niebezpiecznych równowaga ekologiczna nie zostanie zakłócona, a wprowadzane na rynek substancje chemiczne będą pod kontrolą.
About Author
Nazywam się Zuzanna Kwiatkowska i pochodzę z Siedlec, jednak od 5 lat mieszkam i pracuję w Bratysławie. Na co dzień jestem tłumaczem języka słowackiego i polskiego. Oprócz tego zajmuje się także tworzeniem artykułów na strony internetowe o różnej tematyce. Bardzo lubię swoją pracę, dzięki której poznaję wiele nowych aspektów z różnych dziedzin. Z przyjemnością poprowadzę was przez wiele trudnych tematów i podzielę się swoim doświadczeniem. Oprócz pracy fascynuje mnie jazda konna, które poświęcam każdą chwilę.
