Cały proces nauki języków obcych w przypadku dzieci z autyzmem jest niezwykle skomplikowany i podobny do nabywania wiedzy z innych dziedzin. Dzięki zastosowaniu szeregu wskazówek i metod, dorosły może jednak osiągnąć sukces i przekonać dziecko do wzmożonego skupienia.
Nauka jakiegokolwiek przedmiotu szkolnego czy też zakresu z innej dziedziny w wykonaniu dzieci z autyzmem jest trudnym i długotrwałym procesem. Naturalne utrudnienia występujące w takich przypadkach skutecznie uniemożliwiają skuteczne nabywanie nowej wiedzy, a cały ten proces wielokrotnie był analizowany przez specjalistów, psychologów i terapeutów. Pojawiła się jednak nadzieja i światełko w tunelu – dzięki badaniom przeprowadzanym przez doktorów z amerykańskiego Uniwersytetu w Michigan, wytypowano kilka skutecznych metod na naukę języków obcych u dzieci z autyzmem.
Idąc jednak od początku – bardzo ważne jest stosowanie się do wskazówek i sugestii, które dadzą większą szansę na sukces. Poniższe porady zostały stworzone z myślą o nauczycielach i rodzicach, którym celem jest innowacyjne podejście do dzieci z autyzmem.
Stwórz środowisko, które nie będzie zbyt stymulujące wobec dziecka. Jego nauka będzie przebiegała w lepszym i skuteczniejszym tempie, jeśli nie będzie rozpraszała go muzyka, która w największym stopniu oddziałuje na autystyczne dzieci i je dekoncentruje.
Stwórz zorganizowane środowisko z przewidywalnymi procedurami. Od tego momentu zalecane jest stosowanie harmonogramu działania, dzięki któremu dziecko złapie codzienną rutynę, którą będzie kojarzyło z każdym kolejnym dniem. Należy tak do niego podejść, aby z biegiem czasu nauka stała się dla niego normalnością.
Daj mniej wyborów. Jeśli dziecko zostanie poproszone o wskazanie konkretnego słówka w obcym języku, powiedzmy ,,house” w angielskim, zastosuj bardzo mało wybór innych słów. Im więcej autystyczne dziecko ma wyborów, tym bardziej staje się zdezorientowane, a jego koncentracja momentalnie odpłynie.
Wybierz powtarzające się działania podczas nauki języków. Większość zajęć autystycznych opiera się na systematycznych i rutynowych zadaniach do wykonania, takich jak przywitanie się po angielsku czy wypowiedzenie jednego zdania na temat tego, co robiło ubiegłego wieczora.
W trakcie nauki mów cicho i wyraźnie. Autystyczne dzieci stają się poruszone i zdezorientowane, jeśli dochodzący do nich głos jest zbyt głośny. Nadmierne rozmowy między innymi osobami powinny być ograniczone do minimum.
Ogranicz kontakt fizyczny. Choć jest to dobry sposób na integrację z większością najmłodszych, to przy współpracy z dziećmi autystycznymi nie będą one mogły prawidłowo interpretować usłyszanych słów czy zdań, jeśli ich przestrzeń będzie zaburzał dotyk.
Pozwól dziecku stać, zamiast siedzieć przy stole. Badania potwierdziły, że większość dzieci potrafi bardziej się skupić, kiedy mogą nabywać wiedzę w pozycji stojącej. Wiele z nich przeskakuje z jednej nogi na drugą, co pozwala im przyswoić sobie powtarzalność ruchów, podobnie jak systematyczne zapamiętywanie nowych słówek.
Zachęcaj i promuj indywidualne interakcje z dzieckiem. Ponieważ autystyczne dzieci mają problem z umiejętnościami społecznymi i przywłaszczają sobie zachowania z otoczenia,
to bardzo ważne, aby zachęcać do kontaktu z innymi. Początkowo proces ten może być zaplanowany, ale z biegiem czasu może nastąpić naturalizacja.Wyeliminuj stres. Tak jak wspomniano wyżej, autystyczne dzieci potrzebują ciszy i spokoju, aby móc przyswoić jakąkolwiek wiedzę. Jeśli doświadczą zbyt dużego stresu z jakiegokolwiek powodu, mogą momentalnie poczuć niechęć i porzucić naukę języka.
W przypadku, gdy dzieci jest wzrokowcem, dobrą praktyką do nauki języków obcych jest stosowanie znaków i obrazów, na przykład tłumaczących dane słówka.
Tych dziesięć metod nauki języków obcych dzieci z autyzmem jest niezwykle cennych w całym procesie. Co najważniejsze, mogą być one wykorzystywane podczas nauki jakiekolwiek innego przedmiotu czy umiejętności, ale przy nabywaniu wiedzy dotyczącej innych języków sprawdza się
on zdecydowanie najlepiej.
Dzieci z autyzmem, a języki obce – metody
ABA
Applied Behavior Analysis, czyli ABA jest metodą nauczania języków obcych dzieci z autyzmem i innymi podobnymi zaburzeniami rozwojowymi. Opiera się na założeniu, że odpowiednie zachowanie – w tym mowa i inne umiejętności życiowe – mogą być nauczane przy użyciu naukowych zasad. ABA zakłada, że dzieci są bardziej skłonne do powtarzania zachowań i odpowiedzi innych osób, za co są nagradzane. Dodatkowo mają mniejsze poczucie konieczności zachowywania się w naturalny, autystyczny dla siebie sposób, za co ewentualnie nie są nagradzane.
Badania pokazują, że ABA pozytywnie wpływa na dzieci z autyzmem i proces nauki języków obcych. „Trzydzieści lat badań wykazało skuteczność stosowanych metod behawioralnych w ograniczaniu niewłaściwych zachowań i zwiększaniu komunikacji, uczenia się i odpowiednich relacji społecznych”, wynika z raportu US Surgeon General.
Najbardziej popularną formą ABA jest dyskretne szkolenie próbne (DTT). Nabywanie wiedzy z zakresu języków obcych jest podzielone na mniejsze zadania i nauczanie indywidualne. Dyskretne lub oddzielne próby mogą być wykorzystywane do nauczania kontaktu wzrokowego, naśladowania, poprawy umiejętności motorycznych, samopomocy, poprawy języka i konwersacji. Dziecko z autyzmem rozpoczyna naukę od mniejszego zakresu, np. pojedynczych słówek i stopniowo otrzymuje ich większą ilość, ponieważ każda poprzednia, mniejsza grupa jest już przez niego opanowana.
VBA
Applied Verbal Behavior, czyli VBA to udoskonalona wersja ABA i wykorzystuje analizę zachowania werbalnego. Wykorzystywana jest do nauczania i wzmacniania wypowiadania nowych słów, wraz z innymi umiejętnościami, takimi jak odpowiedzi na proste pytania.
Program VBA skupia się na uświadomieniu dziecka, że język pozwoli mu uzyskać to, czego chce i kiedy tego chce. Żądanie często jest jedną z pierwszych werbalnych umiejętności dzieci z autyzmem, dlatego można powiedzieć, że jest to nabywanie podstawowych umiejętności, które z uwagi na schorzenie zostało przez nich zatracone. Dzięki temu możliwa jest również poprawa zachowania i rzadsze napady zdenerwowania czy dekoncentracji.
Interwencja rozwoju relacji
W skrócie nazywana RDI (Relationship Development Intervention) stosowana jest przede wszystkim przez rodziców, którzy próbują naprawić problemy społeczne u dziecka z autyzmem. Wspierane są takie uczucia, jak przyjaźń, empatia i chęć dzielenia się osobistymi doświadczeniami z innymi. Główne podejście tej metody zakłada sposoby, przy użyciu których dzieci mogą się uczyć, a ponadto nabierać doświadczenia względem innych osób.
RDI stara się pomagać dzieciom w pozytywnej interakcji z rówieśnikami nawet bez użycia języka. Kiedy dzieci uczą się wartości i radości z osobistych relacji, metoda ta pozwala im łatwiej nabywać wiedzę z zakresu języka obcego. RDI opiera się też na założeniu, że dzieci z autyzmem przegapiły niektóre lub wiele typowych etapu rozwoju społecznego, w tym otrzymywania i dzielenia się informacjami z zakresu nabywania nowej wiedzy.
Przykładem może być sytuacja, w której dorosły trzyma w zamkniętej dłoni przysmak, pokazuje dziecku dwie zamknięte pięści, a następne patrzy na dłoń, w której ma przekąskę. Dziecko otrzymuje powtarzające się możliwości podążania za dorosłym, decydując się na rękę, na którą on patrzy.
Wymienione powyżej metody nauki języka obcego dziecka z autyzmem są oczywiście gotowym wzorcem postępowania w najczęstszej ilości przypadków. Mimo to, oczywiście to od danego przypadku zależy, jak dziecko będzie się stosowało do zaleceń i z jakimi reakcjami będzie spotykał się dorosły.
About Author
Nazywam się Zuzanna Kwiatkowska i pochodzę z Siedlec, jednak od 5 lat mieszkam i pracuję w Bratysławie. Na co dzień jestem tłumaczem języka słowackiego i polskiego. Oprócz tego zajmuje się także tworzeniem artykułów na strony internetowe o różnej tematyce. Bardzo lubię swoją pracę, dzięki której poznaję wiele nowych aspektów z różnych dziedzin. Z przyjemnością poprowadzę was przez wiele trudnych tematów i podzielę się swoim doświadczeniem. Oprócz pracy fascynuje mnie jazda konna, które poświęcam każdą chwilę.
